Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012

..."ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ" ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ...


 Κατερίνα Τζαβάρα   09 October 2012.
Η αυτοεκτίμηση και η αυτοαντίληψη είναι έννοιες συγγενικές, αλλά εξηγούνται και κατανοούνται με δυσκολία από τα παιδιά, γιατί δεν περιέχουν κάτι «μετρήσιμο» και «χειροπιαστό».
Υπάρχουν γονείς που επαινούν τα παιδιά τους διαρκώς , ανεξάρτητα από την ποιότητα των δεξιοτήτων που επιδεικνύουν , και γονείς που είναι επικριτικοί και κάνουν συνεχώς παρατηρήσεις, ακόμη και πριν δουν ,ολοκληρωμένη, την προσπάθεια των παιδιών τους.

Στην πρώτη περίπτωση, τα παιδιά μεγαλώνουν αναπτύσσοντας περισσότερο μια αυτάρεσκη στάση , παρά μαθαίνοντας να αντιμετωπίζουν με αντικειμενικότητα, θάρρος και κριτική ματιά ό,τι τα αφορά. Στη δεύτερη περίπτωση, γεμίζουμε τα παιδιά μας με αρνητικά συναισθήματα , ανασφάλειες, φόβους και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Η αγάπη και η αποδοχή του εαυτού ,στο παιδί, αποτελεί τη βάση για την ψυχική του ισορροπία και εξελίσσει την ικανότητά του να δημιουργεί καλές σχέσεις με τους άλλους.
Ο «ιδανικός εαυτός» μας είναι σύμφωνα με τους κοινωνικούς ψυχολόγους αυτός που επιθυμούμε να είμαστε και αποτελεί μέρος της πραγματικότητας που θέλουμε να διαμορφώσουμε. Όταν αυτός συγκρούεται με τον πραγματικό μας εαυτό , φέρνει άγχος και πόνο και ενεργοποιεί τους μηχανισμούς άμυνας που διαθέτουμε.
Πολλές φορές τα παιδιά φαντάζονται για τον εαυτό τους και του αποδίδουν υπερβολικές ιδιότητες και προσβλέπουν σε «υψηλές» κατακτήσεις στο μέλλον, ενώ οι πραγματικές δεξιότητες και οι τρόποι που διαχειρίζονται τη γνώση, τα συναισθήματα και τις διαπροσωπικές τους σχέσεις μας προμηνύουν (γονείς και δασκάλους) λιγότερο ευνοϊκά αποτελέσματα… Τι κάνουμε , λοιπόν, στην περίπτωση που το παιδί μας δεν αποδέχεται τον εαυτό του ή οι φιλοδοξίες του εμποδίζουν την αυτοαντίληψή του;
Πώς χτίζεται η εικόνα των παιδιών για τον εαυτό τους;
Τα παιδιά από νωρίς έχουν ήδη, σχηματίσει μια εικόνα για τον εαυτό τους, η οποία χτίζεται από τη μέρα που γεννιούνται από τις εμπειρίες και τη γνώμη (παρατηρήσεις, συμβουλές, αξιολογήσεις, κλπ.) των ανθρώπων με τους οποίους αλληλεπιδρούν, των « σημαντικών άλλων», όπως λέμε. Αυτά τα άτομα είναι, αρχικά, οι γονείς οι δάσκαλοι και μετά οι συνομήλικοι ( συμμαθητές, φίλοι, συγγενείς). Τα μωρά και τα νήπια εξαρτώνται από τους γονείς τους για να ικανοποιήσουν τις βασικές τους ανάγκες. Όταν αυτές ικανοποιούνται ( τροφή, ύπνος, φροντίδα, προστασία, τρυφερότητα, επικοινωνία) οικοδομούν και τα θεμέλια για την ανάπτυξη θετικής αυτοαντίληψης στο παιδί.
Όταν οι «σημαντικοί άλλοι» το περιβάλλουν με αγάπη, φροντίδα και υποστήριξη, ενισχύουν το αίσθημα της πληρότητας και της ικανοποίησης, όχι μόνο με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό του. Όσο το παιδί μεγαλώνει και καλείται να αντιμετωπίσει καταστάσεις στις οποίες πρέπει να ανταπεξέλθει και να εκτεθεί , η αποδοχή και η αναγνώριση από τους άλλους ενισχύσει την αίσθηση της αποτελεσματικότητας και της αυτονομίας που αρχίζει να διαμορφώνεται.
Παιδαγωγοί και ψυχολόγοι μας προτείνουν τα εξής:
  • Όσο οι «άλλοι» είναι σημαντικοί για την εικόνα που σχηματίζει το παιδί για τον εαυτό του, φροντίζουμε , όχι μόνο τη δική μας συμπεριφορά (οικογένεια, σχολείο), αλλά επιλέγουμε με προσοχή και τα άτομα που θα εμπιστευόμαστε κοντά του. Άνθρωποι που εκφράζονται με υπερβολές, αρνητισμό ή υπερπροστατευτικότητα, δεν ευνοούν την ισορροπημένη ανάπτυξη της αυτοαντίληψης του παιδιού μας στα πρώτα χρόνια της ζωής του.
  • Επικεντρωνόμαστε και ενισχύουμε τη θετική συμπεριφορά των παιδιών μας, αντί να επικρίνουμε συνεχώς τα λάθη και τις απροσεξίες του.
  • Συζητάμε «ανοιχτά» και με παραδείγματα ( βιβλία, ταινίες, περιστατικά στο σχολείο, τη γειτονιά και την οικογένεια) για τα θετικά στοιχεία αλλά και τις αδυναμίες του χαρακτήρα μας ( παιδιών κι ενηλίκων).
  • Τοποθετούμε στις πραγματικές τους διαστάσεις τα γεγονότα που συμβαίνουν και τον τρόπο που τα διαχειριζόμαστε , χωρίς εξάρσεις , αδιαφορία ή «ωραιοποίηση».
  • Είμαστε πάντα κοντά στο παιδί και τις ανάγκες του, χωρίς να το «πνίγουμε» με συμβουλές και νουθεσίες. Θα πρέπει να νιώθει ότι μπορεί να μας εμπιστεύεται και να απευθύνεται σε εμάς για τις ανησυχίες αλλά και τις χαρές του!
  • Οι συνεχείς τιμωρίες, η λεκτική ή σωματική βία και η αδιαφορία απέναντι σε ό,τι το απασχολεί ενισχύουν τις ανασφάλειές του και δημιουργούν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
  • Κρατάμε ήρεμη και σταθερή την οικογενειακή ατμόσφαιρα και τις διαπροσωπικές σχέσεις μέσα στην οικογένεια, θέτοντας πάντα όρια και κανόνες στους οποίους πειθαρχούμε όλοι. Η ευχάριστη ατμόσφαιρα που παρέχει ταυτόχρονα και ασφάλεια στο παιδί, το οδηγεί σταδιακά στην κοινωνική αυτονομία και την οικοδόμηση ηθικού κώδικα αξιών.
  • Φροντίζουμε να τηρούμε στο έπακρο τις αξίες που πρεσβεύουμε ως γονείς και να μην τις εφαρμόζουμε κατά το «συμφέρον» μας , ανάλογα με την περίσταση, γιατί δίνουμε λανθασμένη εικόνα της πραγματικότητας στο παιδί και του στερούμε , άθελά μας, την ευκαιρία να ωριμάσει εσωτερικά με σταθερά βήματα.

Να θυμόμαστε ,πάντα, πως ο πιο σίγουρος δρόμος για να αυτονομηθεί και να έχει αυτοπεποίθηση το παιδί μας, είναι η διαρκής ενθάρρυνση του.
Η αγάπη και η γενναιοδωρία προς τον εαυτό μας δεν είναι πολυτέλεια, είναι υγεία και μας γεμίζει με θετικές, γενναιόδωρες σκέψεις και πράξεις απέναντι και στους άλλους!
 πηγή:kindykids.gr

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου